In het kort
Hooikoorts is een allergie voor stuifmeel van grassen, planten of bomen.
De klachten zijn: ◦Uw neus kan jeuken, waardoor u veel niest.
◦U heeft een verstopte neus of een ‘loopneus’.
◦Uw ogen jeuken, tranen of voelen branderig aan.
◦Uw keel kan droog en branderig zijn, waarbij u moet hoesten.

Hooikoorts is heel hinderlijk, maar kan geen kwaad.
Tegen de klachten kunt u een neusspray of tabletten met antihistaminica gebruiken.

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts is een vorm van allergie. Iemand met hooikoorts is overgevoelig voor bepaalde soorten stuifmeel van grassen, planten of bomen. Stuifmeelkorrels worden ook wel pollen genoemd.

Zodra de ogen, neus, mond, keel of luchtpijp van iemand met hooikoorts in aanraking komen met het stuifmeel, raken de slijmvliezen geprikkeld. Dat kan klachten geven.

Wat zijn de verschijnselen van hooikoorts?
De neus kan jeuken, waardoor u veel niest. U kunt ook last hebben van een verstopte neus of een 'loopneus'.
Uw ogen kunnen jeuken, tranen of branderig aanvoelen.
Uw keel kan droog en branderig zijn, waarbij u moet hoesten. Soms is er een kriebelhoest.
Sommige mensen hebben een vol gevoel in hun hoofd.
Ook een koortsig en moe gevoel kan het gevolg zijn.

Al deze klachten zijn niet altijd het gevolg van hooikoorts. U kunt ook allergisch zijn voor andere dingen, zoals katten of huisstofmijt.

De klachten treden op in de bloeitijd van grassen, planten en bomen. Bomen bloeien eerder dan grassen. Daarom krijgen mensen met een allergie voor boomstuifmeel al vroeg in het jaar (februari-maart) klachten, terwijl mensen met een allergie voor grasstuifmeel later in het jaar (mei-juni) last krijgen.

Sommige mensen hebben het hele seizoen last van hooikoorts, anderen af en toe een dagje. Het stuifmeel verspreidt zich in de lucht, vooral op zonnige, winderige dagen. De hooikoorts kan dan erger worden.

Activiteiten buitenshuis, zoals wandelen, fietsen en kamperen, kunnen dan veel klachten geven.

Hoe ontstaat hooikoorts?

Elk mens vormt antistoffen tegen stuifmeel in zijn lichaam. Bij iemand met hooikoorts reageert het lichaam erg heftig zodra de slijmvliezen met het stuifmeel in aanraking komen. Er ontstaat een 'overdreven' afweerreactie, waardoor de slijmvliezen zwellen en meer slijm gaan produceren.

Het is niet bekend waarom sommige mensen allergisch zijn voor stuifmeel en anderen niet. In sommige families komt hooikoorts meer voor dan in andere. De aanleg voor hooikoorts is al bij de geboorte aanwezig, maar de klachten ontstaan pas in de loop der jaren. Na verloop van tijd nemen de klachten weer af. Hoe lang dat duurt, is niet te voorspellen.

Kan hooikoorts kwaad?

Hooikoorts kan heel hinderlijk zijn, maar het kan geen kwaad. De klachten gaan altijd weer over zodra het stuifmeel uit de lucht verdwenen is.

Adviezen bij hooikoorts

U kunt niets doen om hooikoorts te genezen. Wel kunt u proberen contact met stuifmeel zoveel mogelijk te vermijden.
Houd er rekening mee dat vooral op zonnige en winderige dagen er veel stuifmeel in de lucht zit. Binnenshuis heeft u daar het minste last van. Gesloten ramen voorkomen dat het stuifmeel gemakkelijk binnenwaait.
Via radio, internet (pollennieuws.nl of de bijbehorende app) en teletekst kunt u volgen of er veel stuifmeel in de lucht zit.
Draag buiten een zonnebril.
Aan zee en hoog in de bergen zit minder stuifmeel in de lucht dan in het binnenland. U kunt proberen hiermee rekening te houden bij de keuze van uw vakantiebestemming.

Medicijnen bij hooikoorts

Als het vermijden van pollen niet mogelijk is of onvoldoende helpt, kunt u medicijnen gebruiken. Deze worden meestal met een neusspray toegediend. Snuit vóór het sprayen uw neus.

Als u af en toe allergische klachten heeft, dan kunt u een neusspray of tabletten met antihistaminica gebruiken. De spray werkt binnen een kwartier, de tabletten binnen enkele uren. U hoeft antihistaminica niet iedere dag te gebruiken. Neem het middel zodra u klachten krijgt of als u verwacht klachten te krijgen. Als de klachten een tijdje weg zijn probeert u weer te stoppen. Langdurig gebruik kan geen kwaad. De neusspray en de tabletten helpen meestal ook tegen branderige en jeukende ogen. Van sommige antihistaminica-tabletten kunt u slaperig worden.

Als u vaak of vrijwel voortdurend allergische of hyperreactieve klachten heeft, dan helpt een neusspray met corticosteroïden het best. Vooral bij een verstopte neus. Corticosteroïden remmen de overgevoeligheid van het slijmvlies. Het medicijn werkt pas na een paar dagen. Gebruik de neusspray minstens vier weken lang elke dag. Langdurig gebruik kan geen kwaad, maar soms kunnen corticosteroïden het slijmvlies wat kwetsbaar maken, waardoor het gemakkelijk gaat bloeden. Als u dan een paar dagen stopt, kan het slijmvlies zich herstellen. Daarna kunt u het middel gerust weer gebruiken.

Bij moeilijk te behandelen allergische klachten kan een combinatie van antihistaminica en corticosteroïden soms helpen.

Meer informatie over medicijnen vindt u op apotheek.nl. Bespreek uw medicijngebruik met uw huisarts en/of apotheker.

Hoe gaat het verder bij hooikoorts?

Hooikoorts kan jarenlang terugkomen, maar neemt na verloop van jaren toch meestal wel af. De genoemde adviezen en medicijnen helpen de klachten te verminderen.

Als u start met corticosteroïden en de klachten na vier weken nog niet zijn verminderd, neem dan weer contact op met uw huisarts. Als de behandeling helpt, kunt u na acht weken proberen of het ook met minder of zonder medicijnen gaat.

Als de klachten daardoor toenemen, begint u opnieuw met de medicijnen. Ook langdurig gebruik van antihistaminica (neusspray of tabletten) en neussprays met corticosteroïden of cromoglicaten kan geen kwaad.

Wanneer contact opnemen bij hooikoorts?

Neem contact op met uw huisarts:
als u denkt dat u hooikoorts heeft en meer wilt weten over oorzaak en behandeling;
als u wilt weten waarvoor u allergisch bent;
als u hooikoorts heeft en ondanks voorzorgsmaatregelen toch klachten houdt.

Meer informatie over hooikoorts

De informatie over hooikoorts is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Allergische en niet-allergische rhinitis.
Deze tekst is voor het laatst herzien op 22 jan 2015